Astma oskrzelowa jest chorobą o zmiennym przebiegu – objawy mogą występować zarówno w ciągu dnia jak i w nocy. Jednak należy pamiętać, że dolegliwości takie jak duszność, kaszel, świszczący oddech, występujące zwłaszcza nad ranem, są bardzo charakterystyczne dla astmy.
Są one dla chorego szczególnie dolegliwe nie tylko z powodu samego napadu duszności, ale też zakłócenia nocnego wypoczynku, co ma wpływ na całość funkcjonowania chorego. Astma często dotyczy osób młodych, czynnych zawodowo lub uczących się, więc brak nocnego wypoczynku dodatkowo wpływa niekorzystnie na sytuację pacjenta.
Otóż wpływa na to szereg czynników, z czego najważniejsze są zmiany rytmu dobowego wydzielania hormonów przez nadnercza – w nocy między czwartą a piątą nad ranem stężenie ich jest najniższe w ciągu dobry, a to sprzyja wystąpieniu skurczu oskrzeli. Ponadto następują zmiany w zakresie funkcjonowania układu nerwowego co ma wpływ na napięcie cholinergiczne- niezależne od woli cechy funkcjonowania mięśni gładkich, które właśnie biorą udział w skurczu oskrzeli. W nocy rytm dobowy sprzyja większemu nasileniu procesów zapalnych w astmie, a to również zwiększa ryzyko skurczu oskrzeli i wystąpienia napadu astmy. W trakcie snu dodatkowym niekorzystnie oddziałującym czynnikiem jest też zmiana rytmu oddechowego – człowiek śpiący oddycha płycej i rzadziej, więc jeśli nastąpi skurcz oskrzeli, to łatwiej można zaobserwować niekorzystny wpływ na utlenowanie krwi.
Objawy astmy w nocy są wyrazem braku właściwej kontroli choroby, czyli niewystarczającego leczenia. Upewnij się, że pobierasz leki regularnie zgodnie z zaleceniem lekarza. Sprawdź, czy lek faktycznie zapewnia podawanie dawek i nie skończył się, przez co podawanie dawki leku jest nieefektywne. Jeśli upewnisz się, że pod tym względem realizujesz prawidłowo plan leczenia – zgłoś się do lekarza i przedstaw sytuację, omów dolegliwości występujące w nocy, co pozwoli odpowiednio zmodyfikować leczenie. Dobrze kontrolowana astma to noce niezakłócone przez objawy duszności, świsty lub kaszel.
Pamiętaj również o tym, że jeśli jesteś alergikiem, należy minimalizować narażenie na alergeny w miejscu, gdzie śpisz. Jeśli masz alergię na zwierzęta – nie powinny przebywać w sypialni – nawet w czasie dnia, gdyż narażenie na alergeny może spowodować skurcz oskrzeli. Innym istotnym alergenem jest roztocze kurzu domowego, które znajduje się w materacach, pościeli, tapicerkach, dywanach, pluszakach. Aby zminimalizować jego obecność można stosować środki roztoczobójcze w postaci pianek do pokrycia powierzchni materaca/ tapicerki lub dodatków do prania. Można też zaopatrzyć się w pościel przeznaczoną dla alergików. Sprawdź również czy nie śpisz na puchowej poduszce, na którą jesteś uczulony. W pomieszczeniu gdzie śpisz mogą znajdować się rośliny na wilgotnym podłożu lub inna ekspozycja na pleśń – więc warto przeanalizować również te czynniki we własnym środowisku.
Pamiętaj, aby lek doraźny znajdował się w nocy w miejscu łatwo dostępnym, aby można było z niego skorzystać szybko w razie potrzeby.
Najważniejsze dla dobrego wypoczynku nocnego i nieprzerwanego snu jest odpowiednio dobrane leczenie – więc zawsze należy zgłosić lekarzowi występowanie nocnych objawów, co pozwoli na dostosowanie leczenia do aktualnej sytuacji.
